Niezbędne słowa dla komfortu umierającej bliskiej osoby

Niezbędne słowa komfortu dla umierającej bliskiej osoby

Wiedza o tym, jak pomóc umierającej ukochanej osobie jest trudna i rozdzierająca serce. Niezależnie od tego czy czujesz presję, aby wymyślić właściwe słowa, czy też nie jesteś pewien od czego zacząć, twoje uczucia są normalne. Na szczęście istnieją rzeczy, które możesz powiedzieć lub napisać, aby pomóc sobie i bliskiej osobie poczuć się spokojniej.

Znaczące rozmowy z ukochaną osobą

Rozmawiając z ukochaną osobą skup się na jej potrzebach. Każdego człowieka pocieszają różne rzeczy. Drobne gesty, takie jak trzymanie za rękę lub pocieranie pleców, mogą być dla niektórych odprężające lub pocieszające. Inni mogą znaleźć ukojenie w rzeczach materialnych, takich jak albumy ze zdjęciami lub pamiątki.

„Jedną z najważniejszych koncepcji w dziedzinie żałoby i straty jest to, że ludzie wpadają i wypadają ze świadomości umierania” – mówi Kenneth Doka, profesor gerontologii w  The College of New Rochelle. „Czasami o tym mówią, czasami nie chcą. To osoba umierająca powinna kontrolować przebieg dnia. Nie należy wymuszać na niej rozmów”.

Kiedy Twój bliski czuje się gotowy do rozmowy, poniższe sugestie mogą być sposobami które ułatwią jej rozpoczęcie:

• Zapytaj, jak się czuje

Rozmawiaj z bliską osobą. Rozmawiaj o jej uczuciach, myślach, obawach; porozmawiaj o jej dniu lub innych tematach, które zasugeruje.

• Zapytaj, czego potrzebuje

Przypominaj bliskiej osobie, że jesteś tu, aby jej pomóc. Jeśli ma jakieś szczególne życzenia, postaraj się, aby zostały one spełnione.

• Niech wie, że jesteś przy niej

Nikt nie powinien czuć się samotny, ponieważ takie uczucia mogą powodować niezdrowy stres i nadmierny smutek. Ważne jest, aby dać ukochanej osobie znać, że jesteś przy niej – zapewnienie tego jest kluczowe.

Nie zapomnij powiedzieć: „Kocham Cię”

Czasami wszystko, czego potrzeba to dwa słowa, aby dać komuś największe uczucie komfortu. W tych niepewnych czasach nie zapomnij wyrażać swoich uczuć.

Każdy z nas wyraża miłość w inny sposób, więc niezależnie od tego, czy najlepiej zrobisz to ustnie, czy za pomocą rysunków, kartek lub listów, po prostu daj znać, że kochasz i jesteś troskliwy.

Umierający ludzie zazwyczaj chcą usłyszeć (i powiedzieć) cztery rzeczy, pisze dr Ira Byock, profesor medycyny paliatywnej w Dartmouth-Hitchcock Medical Center w swojej książce „The Four Things That Matter Most” („Cztery rzeczy, które mają największe znaczenie”):

• “Wybaczam ci.”

• „Proszę, przebacz mi.”

• „Kocham cię.”

• „Dziękuję.”

Jeśli któraś z tych rzeczy wydaje się odpowiednia – niezależnie od tego, czy musisz zawrzeć pokój, przebaczyć, kochać, czy po prostu podziękować za wszystko, co zrobili – pozostań otwarty na różne rozmowy.

Napisz w liście słowa pocieszenia

Czasami lepiej jest wyrazić to w inny sposób niż w rozmowie. Zastanów się nad szczęśliwymi chwilami, które dzieliłeś z ukochaną osobą, nawet jeśli było to wiele lat temu. Opowiedz stare historie, które mogą wywołać śmiech lub poczucie dobrze przeżytego życia.

„Ludzie często podchodzą do śmierci, upewniając się, że ich życie miało znaczenie”, mówi prof. Doka. „Prowadź rozmowy o rzeczach, których Cię nauczyli, o spuściźnie, którą pozostawili, o wspomnieniach, które o nich masz. Pomóż im poczuć, że byli ważni”.

Co napisać do osoby umierającej?

Jak zauważają eksperci tacy jak prof. Doka, kiedy ludzie mają umrzeć, jedną z rzeczy, które cenią najbardziej jest poczucie, że byli ważni, że byli dla kogoś ważni… że byli ważni dla Ciebie. 

Oto kilka przykładów, jak można zacząć:

• Dziękuję za …

• Nigdy nie zapomnę, kiedy …

• Jesteś powodem, dla którego nauczyłem się doceniać …

• Myślałem o tobie. Pamiętam, kiedy …

• Bez ciebie nigdy nie odkryłabym …

• Jestem ci tak wdzięczna, że nauczyłeś mnie, jak ważne jest …

Zachęcaj bliskich do dzielenia się

Każdy podchodzi do swojej śmiertelności w inny sposób. Dla niektórych ważne będzie odbudowanie relacji z rodziną lub przyjaciółmi, podczas gdy inni będą woleli skupić się na poszukiwaniu sposobów na przypomnienie sobie osiągnięć lub wyrzucenie z siebie starych żalów.

Tak czy inaczej, ważne jest, aby dać bliskiej osobie szansę na otwarcie się i przeanalizowanie tego, czego doświadczyła, a także tego, co ją czeka. Teraz może być najlepszy czas, aby porozmawiać o wspomnieniach, podzielić się historiami lub omówić wyciągnięte wnioski.

Oto kilka pytań, które warto zadać bliskiej osobie przed śmiercią:

• Jakie są najważniejsze rzeczy, których nauczyło Cię życie?

• Jakie są Twoje ulubione wspomnienia?

• Jakie ślady chcesz po sobie pozostawić?

• Jakie doświadczenia były najcenniejsze?

• Gdybyś mógł przeżyć jakąś chwilę jeszcze raz, co by to było?

Bądź szczery, życzliwy i otwarty

Nie ma idealnego ani łatwego sposobu na poradzenie sobie z tymi chwilami i rozmowami. Przede wszystkim postaraj się zachować autentyczność, wsparcie i zrozumienie. Rozmawiając z ukochaną osobą, pamiętaj, że można:

• Przyznać, że nie znasz wszystkich odpowiedzi

• Nie rozumieć, dlaczego tak się dzieje

• Płakać i otwarcie wyrażać swoje emocje

• Milczeć – czasami najlepszymi słowami może być brak słów

Czego nie należy mówić osobie umierającej

Rozmowa otwarta czy nie, są pewne myśli, których generalnie należy unikać w rozmowie z kimś, kto umiera.

• Nie dawaj fałszywych zapewnień

• Może to podważyć zaufanie i dodać niepotrzebnego niepokoju w sytuacji, która jest już wystarczająco trudna

• Nie wymuszaj rozmowy

• Bądź cierpliwy dla swojej ukochanej osoby. Jeśli nie jest ona gotowa do rozmowy, daj jej czas na przetworzenie swoich uczuć i emocji

• Nie wymuszaj religii, jeśli Twoja ukochana osoba nie jest religijna

• Jeśli Twój bliski nie jest osobą wierzącą, szanuj jego wiarę

Przygotuj się na pożegnanie z bliską osobą w podeszłym wieku

W wielu przypadkach, ukochana osoba umiera nagle z powodu wypadku, ataku serca lub innego zdarzenia. Niestety, jest mało czasu lub nie ma go wcale, aby się przygotować lub pożegnać. Jednak w przypadku nieuleczalnych chorób, takich jak nowotwór, można rozmawiać o kwestiach związanych z końcem życia przez miesiące, a nawet lata. Ponieważ jednak często nie wiemy, co powiedzieć, możemy stracić okazję do nawiązania głębokiej więzi z umierającą ukochaną osobą i prowadzenia rozmów, które będziemy pamiętać i doceniać przez lata, a nawet dziesięciolecia po jej odejściu.

Według Briana Carpentera, profesora psychologii i nauk o mózgu na Uniwersytecie Waszyngtońskim w St. Louis, oprócz prowadzenia konstruktywnych rozmów ważne jest również uporządkowanie spraw bliskiej osoby. W wywiadzie dla American Psychological Association zasugerował on, by zadać trzy poniższe pytania, które pomogą wyeliminować stres związany z końcem życia:

• Finanse

    Zapytaj, gdzie znajdują się ich ważne dokumenty finansowe (instrukcje dotyczące końca życia, testament, polisy ubezpieczeniowe na życie, itp.), aby mogły być uporządkowane, przechowywane i prawidłowo wykonane przez właściwą osobę.

• Pogrzeb lub ceremonia pogrzebowa

    Jaki rodzaj organizacji pogrzebu preferują? Kogo chcą zaangażować lub kogo chcą tam mieć? Czy jest coś, czego sobie nie życzą?

• Lokalizacja

    Jeśli mają wybór czy wolą umierać w domu, w innym miejscu zamieszkania czy w szpitalu?

Choć rozmowy na ten temat mogą być trudne, ułatwią ci posuwanie się naprzód, abyś mógł skupić się na teraźniejszości z ukochaną osobą.

Pogódź się z sobą i z ukochaną osobą

W tym czasie nie zapominaj również o sobie. Opiekunowie lub członkowie rodziny, którzy potrzebują wsparcia w związku ze śmiercią bliskiej osoby oraz w procesie żałoby, mogą uznać, że najbardziej pomocne jest zwrócenie się do innych osób, które przeszły przez podobne doświadczenie. Poradnictwo lub terapia żałobna mogą być również dobrym rozwiązaniem, gdy potrzebna jest profesjonalna porada lub ktoś, z kim można porozmawiać.

Pożegnanie z ukochaną osobą nigdy nie będzie łatwe. Jednak przygotowanie, zadawanie pytań i prowadzenie otwartych rozmów może pomóc wam obojgu odnaleźć spokój i tak potrzebne pocieszenie.